وب همه زندگی ما را دربرگرفته و با این وجود شرکت های آنلاین در حال توسعه قدرت یکپارچه خود هستند.
در حالیکه غولهای تکنولوژی این امکان را برای ما فراهم می آورند که به آنچه مورد علاقه مان هست همچون موزیک و فیلم و غیره دسترسی داشته باشیم، علاقه مندان به بلاکچین تصور می کنند که افراد می توانند از طریق تمرکز زدایی تجربیات بهتری از وب بدست آورند.
اگر غولهای وب غیرمتمرکز شوند، وب خود به یک مکان کاملا متفاوت تبدیل می شود. تغییرات آنقدر سریع صورت می گیرد که حتی نمی توانید سر خود را بگردانید. درست همانطور که تا سال ۱۹۹۹ تصور چنین فرهنگی غیر ممکن بود.
امروزه یک وبسایت و پایگاه اطلاعاتی اش دارای هویتی مستقل است.
پایگاه داده در این نسخه غیرمتمرکز متعلق به سازنده آن نیست بلکه در واقع به جامعه آن تعلق دارد و این جامعه است که می تواند مدلهای تجاری مختلف بسیاری را در صدر این پایگاه داده بسازد.
اینگونه تصور کنید: اگر وب از ابتدا غیرمتمرکز می بود، شما می توانستید اولین پروفایل رسانه ای اجتماعی خود را در سال ۲۰۰۳ در شبکه اجتماعی فرندستر (
Friendster) ایجاد کنید. پس از آن با آمدن مای اسپِیس (
MySpace) دیگر نیازی نبود که یک پروفایل جدید بسازید بلکه با صدور اجازه از جانب شما MySpace می توانست به پروفایلی که برای Friendster ساخته اید، دسترسی یابد. همین مسئله در مورد فیسبوک نیز صدق می کند.
بدیهی است که به هر وبسایت جدید ویژگیها و شیوه های جدید جهت برقراری تعامل افزوده می شود. اما کاربران در این وضعیت نیاز به شروع دوباره ندارند و دوستان خود در وبسایتهای دیگر یا محتوای ایجاد شده در پلتفرم های پیشین را از دست نخواهند داد.
آیا همه این مزایا بقدر کافی توانمند هستند که کاربران آشنای عرصه وب را متحیر سازند؟
کارآفرینان و سرمایه گذاران مختلفی که از طریق سنتی یا به شکل مدرن و آنگونه که امروزه رایج است مانند عرضه اولیه سکه(ICO) سرمایه گذاری نموده و در واقع به نوعی شرط بندی دست زده اند.
از طریق عرضه اولیه سکه نه تنها یک مکانیزم جدید جمع آوری پول برای این استارت آپ هایبلاکچین بلکه ابزاری برای کاربران جهت تعامل با این شبکه های توزیعی جدید و یک زیر ساخت اصولی برای اینترنت جدید با نام “وب ۳٫۰” که در حال رشد است، فراهم خواهد آمد.
در نمونه های ذیل به سه نمونه از استارت آپ های بلاکچین تحت وب که قصد دارند با استفاده از توکن های رمزگذاری شده سهم بازار را بدست آورند، اشاره شده است.
حذف شدن eBay؟
با وجودیکه eBay یک نهاد اینترنتی است که در روزهای آغازین پیدایش وب، ایجاد شده اما وبسایتهای دیگری نیز در آن زمان جهت فروش مستقیم محصولاتی نظیر کتابهای مصور به خریداران وجود داشته است.
ممکن است چنین تصور کنید که بازارهای متمرکز(بر روی یک محصول) می توانند بطور طبیعی تجربیات بهتری برای مشتریان پدید آورند. اما eBay که مجموعه ای از محصولات مختلف را عرضه می کند، ثابت کرد که این تصور اشتباه است و معلوم شد که اگر کتابهای مصور از طریق وبسایتی که قطعات دوچرخه را نیز بفروش می رساند، فروخته شود، بهتر است چراکه مشتریان گرچه در ابتدا قصد خرید یک نوع کالا را دارند اما ممکن است با مشاهده محصول دیگر هر دو نوع را خریداری کرده و البته رجوع به یک وبسایت برای خرید کالاهای مورد نیاز آسان تر از سر زدن به وبسایتهای مختلف است.
با وجودیکه هیچ عاملی نمی تواند یک فروشنده را از عرضه محصول خود در هر دو نوع وبسایت تخصصی و عمومی نظیر eBay باز دارد، از طریق نرم افزارهای خاصی می توان اطمینان حاصل کرد که یک محصول دوبار فروخته نمی شود. اما eBay نمی خواهد این مسئله را آسان کند.
اما اگر مشتریان بتوانند هر دو نوع محصول را در اختیار داشته باشند چه؟
اگر به عنوان مثال کتابهای مصور در همان پایگاه داده ای قرار داشته باشد که سایر محصولات قرار دارد، آیا می توان براساس این داده ها وبسایتهای مختلفی ایجاد کرد؟
به این ترتیب می توان یک لیست را در بازارهای مختلف به نمایش گذاشت. اما اگر یک لیست در بازاری بفروش برسد، در سایر بازارها به عنوان محصول فروخته شده نمایش داده خواهد شد.
به گفته گی چانگ(Gee Chuang)، مدیر عامل شرکت لیستیا (Listia) این امر از طریق بازاری که یک نسخه غیر متمرکز از eBay را توسعه داده و پروتکل Ink نامیده می شود، امکانپذیر است:
هدف پروتکل Ink این است که بازارهای نظیر به نظیر را غیرمتمرکز کرده و قدرت را از دست شرکتهایی که آنها را راه اندازی می کند و به خریداران و فروشندگان بازمی گرداند، خارج سازد. در نتیجه این امر ارزش بیشتر به کاربران واقعی تعلق می گیرد.
شرکت لیستیا در تلاش جهت ایجاد این سیستم قصد دارد توکن های خود را به ارزش ۱۵ میلیون دلار بفروش برساند و از ۲۹ ژانویه( ۹ بهمن ۱۳۹۶) اقدام به این کار خواهد کرد.
این شرکت همچنین کاربران قدیمی خود را جهت کسب اعتبارات لیستیا برای معاملات آیتم های نظیر به نظیر از طریق این توکن ها در بازارهای موجود رتبه بندی می کند. به مجرد اینکه شبکه بلاکچین راه اندازی شود، اعتبارات لیستیا به توکن های رمزگذاری شده تبدیل خواهد گشت.
هدف بازارِ OpenBazaar نیز همین است. این بازار آنلاین یکی از باسابقه ترین و معروف ترین بازارهای غیرمتمرکز می باشد. OB1 تمرکز خود را بر این قرار داده که کاربران بتوانند بطور غیرمستقیم به معامله پرداخته و تنها از بیت کوین جهت معاملات خود استفاده کنند.
با این حال همه چیز می تواند بزودی تغییر یابد. همچنان برایان هافمن(Brian Hoffman)، مدیر عامل شرکت OB1، اخیرا در دومین نمایشگاه عرضه توکن اعلام کرد که این شرکت در پاسخ به انبوه تقاضا در شبکه بیت کوین اقدام به عرضه توکن خواهد نمود.
چانگ، مدیر عامل شرکت لیستیا، در رابطه با مزایای یک بازار غیرمتمرکز عنوان داشت:
فروشندگان بازارهای غیرمتمرکز این امکان را دارند که در هر زمان از هر پلتفرمی که مایل هستند، استفاده کنند. این در حالی است که اعتباری که آنها به سختی بدست آورده اند، در هر جایی با آنها همراه خواهد بود.
کنار گذاشته شدن یوتیوب
یوتیوب یکی از بهترین وبسایتها جهت به اشترک گذاری و جستجوی ویدئوها در جهان است.
در حالیکه این وبسایت یک مسیر شغلی جدید برای سازندگان محتوا ایجاد کرده، تنش میان این سازندگان و مدیران مرکزی آن رو به افزایش است.
سازندگان محتوا سختی های زیادی متحمل می شوند چون یوتیوب با استفاده از ویدئو سازان سهم درآمد آنها را کاهش داده و اگر آنها در مورد رفتارهای توهین آمیز و نامناسب ویدئوها تردید داشته باشند بطور خودکار آگهی های تبلیغاتی خود را از این ویدئوها خارج می سازند و ویدئوهای مناسب را در شبکه گسترده خود به نمایش می گذارند. در عین حال مشتریان بطور کلی از نمایش تبلیغات بسیار تکراری در این وبسایت شاکی هستند.
نسل جدید استارت آپها بر این باورند که غیرمتمرکز سازی پلتفرم هایشان این امکان را برای سازندگان محتوا فراهم می آورد که با استفاده از یک توکن رمزگذاری شده بطور مستقیم با مخاطبان خود ارتباط برقرار کنند و در عین حال کاربران شانس بیشتری جهت کسب درآمد خواهند داشت. آنها می توانند آگهی های تبلیغاتی را مشاهده کرده، اطلاعات شخصی خود را به معرض نمایش گذارده یا حتی بخشی از توان محاسباتی خود را در بهره برداری از این سیستم بکار گیرند.
آدریان گارلیک(Adrian Garelik)، مدیر عامل شرکت فلیکسو (Flixxo) عنوان داشت “بیت تورنت (Bittorrent) با بیش از ۲۵۰ میلیون کاربر از سرتاسر جهان ثابت کرده که می تواند به شیوه ای غیرمتمرکز و جذاب محتوایی با کیفیت مطلوب ارائه کند.” قابل ذکر است که یکی از پلتفرم های غیرمتمرکز اشتراک ویدئوی این شرکت توکنِ فروش خود را در نوامبر گذشته مسدود کرد.
آنگونه که در سال ۲۰۰۱ منتشر شد، بیت تورنت به جای کار با سیستم سرور متمرکز از طریق ارتباط کاربران با نسخه هایی از محتوای دستگاه های سایر افراد کپی هست فعالیت می کند و گارلیک در نظر دارد که شبکه تورنت را از طریق ایجاد انگیزه در افراد جهت میزبانی محتوا با کسب درامد از رمزارزها تقویت کند.
گارلیک در این باره عنوان داشت:
با ایجاد این شبکه ی انگیزشی می توان هر نوع محتوایی را به شیوه ای نظیر به نظیر و با گزینه های بیشتر جهت کسب درآمد توزیع کرد.
به گفته سازندگان Flixxo کاربران پلتفرم اشتراک گذاری نظیر به نظیر جهت بهره وری بیشتر از پلتفرم نیاز به یک سیستم پرداخت نظیر به نظیر کارآمد دارند و به نظر می رسد ایده ای که از طریق شماری از استارت آپ های بلاکچین محور به اشتراک گذارده شده موجب تمرکز زدایی اشترک گذاری فایل مانند Stream ،Theta و Livepeer و هر آنچه که دارای توکن های مخصوص بخود است، می شود.
این همه آنچه وجود دارد نیست. چند بازیکن در همه سطوح این توده ویدئویی حضور دارند که نقش خود را ایفا می کنند.
پاراتی (Paratii)، یکی دیگر از شرکتهای ویدئویی غیرمتمرکز در اینباره در پست وبلاگ خود چنین نوشت:
چیزی که ما می بینیم شگل گیری یک پشته هرمی شکل نیست که انتخاب یکی از قطعات آن به ناگهان دیگری را از کار بیندازد. آنچه ما داریم پروتکل سیلو است با لایه هایی که کم و بیش با یکدیگر در تعامل و تقابل هستند.
شاید سالها طول بکشد که شما بتوانید همه موزیک هایی را که ضربان قلب شما را هنگام ورزش بالا می برد یا پس از یک روز طولانی کاری با شنیدن آنها به آرامش می رسید، خریداری و دانلود کنید، موسیقیِ متن زندگی شما.
به همان اندازه که مایلید همه چیز در حوزه سلیقه شما باشد، سلایق شما و دیگران برای شرکت هایی که بازار موزیک آنلاین را اداره می کنند اهمیت دارد. به همین دلیل است که می توانید با ایجاد لیست پخش، دنبال کردن هنرمندان و نشان کردن موزیک های مورد علاقه خود مالکیت فکری بیشتری کسب کنید، همچنانکه کاربران در بازارهایی همچون اپل موزیک مشارکت می کنند این اطلاعات برای بازارها جهت پیگیری و کنترل سودمند هستند. به همین خاطر آنها مانع انتقال آنها به سایر سرویس ها می شوند.
جس گروشاک(Jesse Grushack)، از شرکت تولید موزیک اوجو (Ujo) که براساس بلاکچین به ساخت موزیک می پردازد، عنوان داشت:
ما در این سیستم های تحت کنترل غولهای شرکتی حبس شده ایم.
نه تنها اوجو بلکه بسیاری از استارت آپ ها با این گفته موافق هستند. تعدادی از شرکت های بلاکچین محور از جمله ویبریت(Viberate) به اقداماتی جهت از بین بردن لایه های مختلف صنعت موسیقی که به نظر می رسد با قراردادهای هوشمند در حال حذفِ نیاز به آژانس های اجاره هنرمندان است، دست زده اند. علاوه براین، نامهای معروف این صنعت بدنبال کسب منافع بالقوه از طریق پذیرش بلاکچین و رمزارزها در بازار موزیک هستند.
بیجرک(Bjork)، خواننده ایسلندی، در نوامبر گذشته اعلام کرد که قصد دارد چهار نوع رمزارزمختلف را برای آلبوم آینده خود در نظر بگیرد و مدیر اجرایی یک گروه موسیقی جهانی در اکتبر گذشته برای یک پلتفرم مدیریت حقوق موسیقیدانان که بلوکر(Blokur) نام دارد، با استفاده از بلاکچین اتریوم ۱٫۲ میلیون دلار سرمایه گذاری کند.
درحالیکه بسیاری از پلتفرم ها فروشِ توکن های رمزگذاری شده را هنوز اعلام نکرده اند، گروشاک تایید کرده که امکان دارد Ujo در آینده اقدام به عرضه توکن نماید.
با این وجود این شرکت در حال حاضر بر مفهوم “هنردوستانی که مفاهیم هنر را انتقال می دهند” تمرکز دارد. یک توکن همچون ابزاری است که هویت یک شرکت را به داده های آن پیوند می دهد. بنابراین شما به عنوان یک فرد هنر دوست می توانید هر آنچه از موسیقیدانان، موزیک ها و ژانرهای هنری که بدان علاقه مند هستید را از بازارهای موزیک برگزیده و انتقال دهید.
به همین دلیل است که گروشاک گفته است که موسیقی دانان واقعا می دانند که کدام دسته افراد جزء هنردوستان و حامیان موسیقی هستند و می توان آنها را از طریق تولید محتوای جدید به سوی بازارهای موزیک روانه ساخت.
علاوه بر این پرتال هایی طراحی شده اند که به اشتراک گذاری حقوق موسیقی دانان مثلا دستمزد آنها بابت ساخت یک موزیک را آسانتر ساخته و موسیقی دانان می توانند بدین طریق دستمزد خود را براساس موزیکی که در آن به اشتراک گذاشته اند، دریافت کنند. با وجودیکه این امر امروزه از لحاظ تکنیکی امکانپذیر است اما این فرایند باعث ورود نهاد های واسط بسیاری است که همه می خواهند تکه ای از آن را بردارند و هنرمندان بر این باورند که این مسئله کار آنها را بی ارزش می کند.
گروشاک در این باره عنوان داشت:
اپل در حال حاضر قصد دارد به فرایند خرید موزیک خاتمه دهد. بدین گونه ما از این پس چنین تصور خواهیم کرد که هر چیزی را که مصرف می کنیم در واقع به نوعی اجاره ای است.
او در ادامه افزود:
اگر ما به سیستم پیشین که بر مبنای خرید قرار داشت بازگردیم، قادر خواهیم بود موزیکی را که خریداری کرده ایم در اختیار داشته باشیم و بدین گونه بدون در نظر گرفتن پلتفرم می توانیم از طریق بلاکچین ارتباط برقرار کنیم.
نظر شما در اینباره چیست؟ فناوری بلاکچین تا چه عمقی از سیستم سنتی و نیمه سنتی حال حاضر نفوذ خواهد کرد؟ چه طرح هایی در کشور ما می تواند باعث یک تحول مثبت و تاثیر گذار شود؟ نظرات و ایده های خود را با ما در میان بگذارید.
